
په ۲۰۲۴ کال کې افغانستان په نړیوال فساد شاخص کې درې درجې راکښته شوی دی
د ۲۰۲۴ کال د شفافیت نړیوالې سازمان راپور له مخې، په فساد د ادراک شاخص (CPI) کې افغانستان د ۱۸۰ هېوادونو په منځ کې په ۱۶۵ ځای کې قرار لري او د ۱۷ امتیازونو ترلاسه کولو سره درې درجې راکښته شوی دی.
په ۲۰۲۳ کال کې افغانستان ۲۰ امتیازونه ترلاسه کړي وو او په ۲۰۲۲ کال کې یې ۲۴ امتیازونه ترلاسه کړي وو. د دې امتیاز کمښت د هېواد په فساد کې د پراخیدو نښه ده. د فساد د ادراک شاخص د ۰ څخه تر ۱۰۰ امتیاز پورې ټاکل کیږي، چې صفر د پراخ فساد او ۱۰۰ د فساد نه شتون ښيي.
په دې راپور کې، ډنمارک د ۹۰ امتیازونو سره، فنلینډ د ۸۸ امتیازونو سره او سینګاپور د ۸۴ امتیازونو سره د فساد له کمو کچو لرونکو هېوادونو په توګه پېژندل شوي دي. په مقابل کې، سویلي سوډان د ۸ امتیازونو سره، سومالیا د ۹ امتیازونو سره او وینزویلا د ۱۰ امتیازونو سره د دې فهرست په ټیټه برخه کې ځای لري.
د فساد د ادراک شاخص هغه مسایل شاملوي لکه رشوت ورکول، د عامه شتمنیو اختلاس، د دولتي موقفونو څخه شخصي ګټې اخیستل، د حکومت د فساد د کنټرول وړتیا، غیر ضروري بوروکراسۍ، د دولتي برخو کې د کورنۍ ټاکنې، د فساد د افشا کوونکو قانوني ملاتړ، د دولتي معلوماتو لاسرسی او د مقاماتو مالي شفافیت قوانین. خو دا شاخص د خصوصي سکتور فساد، پیسو مینځلو او غیر قانوني مالي جریانونو په اړه څه نه وایي.
افغانستان خپل تر ټولو ټیټ امتیاز په ۲۰۱۲ کال کې ۸ امتیاز ترلاسه کړی و او تر ټولو غوره امتیاز یې په ۲۰۲۲ کال کې ۲۴ امتیاز و. که څه هم، د وروستیو ټیټوالي روند د دې هېواد کې د فساد زیاتوالی ښيي.
د شفافیت نړیوال راپور د متخصصینو د تحلیلونو او د اقتصادي څیړنو له مخې د ۱۳ بهرنیو منابعو څخه چمتو شوی دی، او دغه سازمان په مستقیمه توګه په ډاټا ټولولو کې مداخله نه کوي.
دغه راپور ښيي چې د طالبانو د ډلې د ادعا په خلاف چې په افغانستان کې فساد له منځه تللی دی، په تیرو درې کلونو کې په هېواد کې فساد زیات شوی دی.