نهاد بازرس ویژه آمریکا برای بازسازی افغانستان (سیگار) در گزارش جدید خود هشدار داد که نبود مکانیسم‌های نظارتی کافی بر کمکهای مالی ایالات متحده به افغانستان، امکان سوءاستفاده طالبان از این منابع را افزایش داده است.
این گزارش ۴۰ صفحه‌ای که روز گذشته (چهارشنبه، ۲۲.حوت/۱۲ مارچ)منتشر شده، به بررسی روند توزیع بیش از ۳ میلیارد دالر کمک آمریکا از زمان تسلط طالبان در آگست ۲۰۲۱ تا سپتامبر ۲۰۲۳ پرداخته است.
بر اساس گزارش سیگار، وزارت خارجه آمریکا و آژانس توسعه بین‌المللی این کشور (USAID) طی دو سال گذشته ۸۶ موافقت‌نامه با سازمان‌های بین‌المللی عمومی (PIO) برای اجرای پروژه‌های بشردوستانه در افغانستان امضا کرده‌اند. ارزش این قراردادها بیش از ۳ میلیارد و ۳۸ میلیون دالر برآورد شده که عمدتاً برای تأمین نیازهای اساسی شهروندان افغانستان اختصاص یافته است.
با این حال، سیگار تأکید کرده است که دو نهاد آمریکایی، دفتر امور بین‌المللی مواد مخدر و اجرای قانون (INL) و دفتر امور حذف و کاهش سلاح‌ها (PMWRE)، در قراردادهای خود الزامات نظارتی مانند بازدید از محل اجرای پروژه‌ها یا استفاده از ناظران مستقل را لحاظ نکرده‌اند. همچنین (INL) فرآیند استانداردی برای ارزیابی توانایی سازمان‌های مجری در محافظت از بودجه مالیات‌دهندگان آمریکایی ندارد.
گزارش سیگار به موارد متعدد مداخله طالبان در روند کمک‌رسانی اشاره کرده از جمله در فبروری ۲۰۲۴، طالبان از نهادهای مجری درخواست کردند فهرست دریافت‌کنندگان کمک و مکان توزیع را ارائه دهند تا در انتخاب ذی‌نفعان مشارکت کنند.
همچنین طالبان در سال ۲۰۲۴، برنامه‌های روان‌درمانی و مراکز حمایت از زنان جوان را تعلیق کرده‌اند.
در گزارش گفته شده که در سپتامبر ۲۰۲۳، سازمان «طرح کلمبو» گزارش داده که طالبان ۸ بار در فعالیت‌های این نهاد مداخله نموده و تجهیزات این نهاد را دزدی کرده و کارمندان محلی این نهاد را اذیت و آزار داده است.
افزون بر این، در جولای ۲۰۲۳، طالبان به شرکای اجرایی دستور دادند کمک‌ها را تنها به مردان تحویل دهند، نه زنان.
سیگار پیشتر در گزارشی اعلام کرده بود که شرکای اجرایی آمریکا حداقل ۱۰.۹ میلیون دالر به شکل مالیات، عوارض گمرکی و هزینه‌های اداری به طالبان پرداخت کرده‌اند. این رقم از طریق ۳۸ سازمان مجری بین‌المللی و محلی به دولت طالبان انتقال یافته است.
ایالات متحده پس از خروج نیروهایش در آگست ۲۰۲۱، بزرگ‌ترین کمک‌کننده به افغانستان باقی مانده است. با این حال، گزارش‌ها از افزایش نگرانی‌ها درباره انحراف کمک‌ها به سمت طالبان حکایت دارد.
